Theo New York Times, trong tuần trước, riêng biến thể Omicron BA.5 đã chiếm tới 36,6% ca mắc ở Mỹ, trong khi BA.4 chiếm từ 15,7% ca nhiễm. Tính tổng cộng, hai biến thể BA.5 và BA.4 chiếm tới 52% ca mắc COVID-19 mới ở Mỹ. Các chuyên gia dự báo rằng số ca mắc mới 2 biến thể đang dần chiếm chủ đạo này sẽ còn tiếp tục gia tăng trong những tuần tới.
Trong khi đó, tại Việt Nam, biến thể phụ BA.5 của Omicron xâm nhập vào Việt Nam. Mới đây, TPHCM cũng ghi nhận 3 trường hợp mắc COVID-19 có kết quả giải trình tự gen xác định nhiễm biến thể mới Omicron BA.4 và BA.5 (một trường hợp ở Củ Chi và hai người ở thành phố Thủ Đức). Thông tin này khiến nhiều người lo ngại.
Có khả năng “lẩn trốn” miễn dịch
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp BA.5 vào nhóm “biến chủng đáng lo ngại”, khuyến nghị các quốc gia nâng cao cảnh giác. Một số đánh giá nhỏ lẻ cho thấy biến thể BA.4, BA.5 có sự lây lan nhanh hơn đối với BA.1, BA.2.
Theo ước tính của CDC Mỹ, trong tuần đầu tiên của tháng 5, hai biến chủng phụ xuất hiện đồng thời là BA.5 và BA.4 chiếm khoảng 1% số ca nhiễm toàn quốc. Đến 11/6, tỷ lệ lây nhiễm đã tăng lên 22%. Khi so sánh trên cùng khu vực địa lý, giáo sư Trevor Bedford, Ban Khoa học Y tế Công cộng của Đại học Fred Hutch nhận thấy BA.2 có tốc độ tăng trưởng là 0,05 mỗi ngày, trong khi BA.5 và BA.4 có tốc độ lần lượt là 0,09 và 0,14 mỗi ngày.
Paul Bieniasz, giáo sư tại Đại học Rockefeller, cho biết BA.5 có thể vượt qua hàng rào kháng thể do tiêm chủng hoặc nhiễm bệnh tự nhiên trước đó. Để xác nhận điều này, các nhà khoa học tại Đại học Columbia đã thử nghiệm kháng thể từ người từng nhiễm Omicron trước đây với các biến chủng phụ. Họ phát hiện chúng hiệu quả ngăn ngừa BA.1 và BA.2, song giảm tác dụng nhiều lần trước BA.5. Các nhà khoa học coi đây là một phần xu hướng phát triển tự nhiên trong quá trình tiến hóa của virus.
Về khả năng gây bệnh nặng, hiện chưa có bằng chứng cụ thể, tuy nhiên một số nghiên cứu cho thấy có biểu hiện tăng nặng tại khu vực châu Phi. Dù vậy, để có bức tranh tổng thể cần thêm nghiên cứu tại châu Âu, Mỹ.
Medpage Today cũng đưa tin, BA.4 và BA.5 có tốc độ đột biến nhanh gấp 4 lần Omicron thông thường. Nhiều đột biến hơn đồng nghĩa với việc nó khiến khả năng lây nhiễm nhanh hơn, truyền bệnh dễ hơn, thậm chí là gây bệnh nặng hơn, tử vong cao hơn.
Đâu là triệu chứng điển hình của BA.5?
Các chuyên gia chưa kết luận về triệu chứng đặc trưng của BA.5. Tuy nhiên, theo CDC Mỹ, sau đây là các triệu chứng COVID-19 thông thường:
- Sốt hoặc ớn lạnh
- Ho
- Hụt hơi hoặc khó thở
- Mệt mỏi
- Đau cơ hoặc tê mỏi người
- Đau đầu
- Mất vị giác hoặc khứu giác
- Viêm họng
- Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi
- Buồn nôn hoặc nôn
- Tiêu chảy
Theo CDC Mỹ, sau đây là 4 triệu chứng điển hình khi mắc Omicron, trong đó bao gồm cả Omicron BA.5 và BA.4:
- Ho
- Mệt mỏi
- Nghẹt mũi
- Chảy nước mũi
Cho đến nay, các nhà khoa học ước lượng khi có sự xâm nhập của biến chủng phụ BA.5, nó sẽ lây nhiễm cho khoảng từ 5 đến 30% dân số tùy theo tỷ lệ tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19.
